IL RE PASTORE
(Pietro Metastasio) - Drama per musica (1751)
italiano
atto terzo
————
SCENA PRIMA
Parte interna di grande e deliziosa grotta formata capricciosamente nel vivo sasso dalla natura, distinta e rivestita in gran parte dal vivace verde delle varie piante, o dall’alto pendenti o serpeggianti all’intorno, e rallegrata da una vena di limpida acqua che scendendo obliquamente fra’ sassi or si nasconde, or si mostra e finalmente si perde. Gli spaziosi trafori, che rendono il sito luminoso, scuoprono l’aspetto di diverse amene ed ineguali colline in lontano, ed in distanza minore di qualche tenda militare, onde si comprenda essere il luogo nelle vicinanze del campo greco.
AMINTA solo
AMINTA
Oimè! Declina il sol. Già il tempo è scorso che a' miei dubbi penosi
Agenore concesse. Ad ogni fronda
che fan l'aure tremar, parmi ch'ei torni e a decider mi stringa. Io da che nacqui mai non mi vidi in tanta angustia. (Siede) Elisa il suo vuol ch'io rammenti tenero, lungo e generoso amore; con mille idee d'onore Agenore m'opprime; io nel periglio di parer vile o di mostrarmi infido tremo, ondeggio, m'affanno e non decido.
E questo è il regno? E così ben si vive fra la porpora e l'or? Misere spoglie!
Siete premio o castigo? In questo giorno non ho più ben, da che mi siete intorno. Finché in povere lane... O me infelice!
Agenore già vien. (Si leva) Che dirgli? Oh dio!
Secondarlo non posso;
resistergli non so. Troppo ha costui
dominio sul mio cor. Mi sgrida e l'amo; m'affligge; e lo rispetto. (Pensa, e poi risoluto) Ah non si venga seco a contesa.
SCENA II
AGENORE e detto
AGENORE
E irresoluto ancora
ti ritrovo o mio re?
AMINTA
No.
AGENORE
Decidesti?
AMINTA
Sì.
AGENORE
Come?
AMINTA
Il dover mio
a compir son disposto.
AGENORE
Ad Alessandro
dunque d'andar più non ricusi?
AMINTA
A lui
anzi già m'incamino.
AGENORE
Elisa e trono
vedi che andar non ponno insieme.
AMINTA
È vero.
Né d'un eroe benefico al disegno
oppor si dee chi ne riceve un regno.
AGENORE
Oh fortunato Aminta! Oh qual compagna ti destinan le stelle! Amala; è degna
degli affetti d'un re.
AMINTA
Comprendo amico
tutta la mia felicità. Non dirmi
d'amar la sposa mia. Già l'amo a segno che senza lei mi spiacerebbe il regno.
L'amerò, sarò costante;
fido sposo e fido amante
sol per lei sospirerò.
In sì caro e dolce oggetto
la mia gioia, il mio diletto,
la mia pace io troverò.
(Parte)
SCENA III
AGENORE solo
AGENORE
Uscite alfine uscite
trattenuti sospiri
dal carcere del cuor. Più nol contende
alfin la mia virtù. L'onor, la fede
son soddisfatti a pieno;
abbia l'amor qualche momento almeno.
Oh dio, bella Tamiri, oh dio...
SCENA IV
ELISA e detto
ELISA
Ma senti
Agenore quai fole
s'inventan qui per tormentarmi. È sparso
ch'oggi Aminta a Tamiri
darà la man di sposo; e si pretende
che a tal menzogna io presti fé. Dovrei, per crederlo capace
di tanta infedeltà, conoscer meno
d'Aminta il cor. Ma chi sarà costui che ha dell'affanno altrui
sì maligno piacer?
AGENORE
Mia cara Elisa
esci d'error. Nessun t'inganna.
ELISA
E sei tu sì credulo ancor? Tu ancor faresti sì gran torto ad Aminta?
AGENORE
Io non saprei
per qual via dubitarne.
ELISA
E mi abbandona
dunque Aminta così?... No; non è vero. Ti lasciasti ingannar. Donde apprendesti novella sì gentil?
AGENORE
Da lui.
ELISA
Da lui!
AGENORE
Sì dall'istesso Aminta.
ELISA
Dove?
AGENORE
Qui.
ELISA
Quando?
AGENORE
Or ora.
ELISA
E disse?
AGENORE
E disse
che al voler d'Alessandro
non dessi oppor chi ne riceve un regno.
ELISA
Santi numi del ciel! Come! A Tamiri
darà la man?
AGENORE
La mano e il cor.
ELISA
Che possa
così tradirmi Aminta!
AGENORE
Ah cangia Elisa,
cangia ancor tu pensiero;
cedi al destin.
ELISA
No; non sarà mai vero. (Con impeto ma piangendo)
Non lo speri Alessandro,
685nol pretenda Tamiri; egli è mio sposo;
la sua sposa son io;
io l'amai da che nacqui; Aminta è mio.
AGENORE
È giusto o bella ninfa
ma inutile il tuo duol. Se saggia sei,
credimi, ti consola.
ELISA
Io? Consolarmi!
Ingegnoso consiglio,
facile ad eseguir!
AGENORE
L'eseguirai,
se imitar mi vorrai. Puoi consolarti;
e ne dei dall'esempio esser convinta.
ELISA
Io non voglio imitarti;
consolarmi io non voglio; io voglio Aminta.
AGENORE
Ma s'ei più tuo non è, con quei trasporti che puoi far?
ELISA
Che far posso? Ad Alessandro,
agli uomini, agli dei pietà, mercede,
giustizia chiederò. Voglio che Aminta confessi a tutti in faccia
che del suo cor m'ha fatto dono; e voglio, se pretende il crudel che ad altri il ceda, voglio morir d'affanno, e ch'ei lo veda.
Io rimaner divisa
dal caro mio pastore!
No, non lo vuole amore;
no, non lo soffre Elisa;
no, sì tiranno il core
il mio pastor non ha.
Ch'altri il mio ben m'involi
e poi ch'io mi consoli!
Come non hai rossore
di sì crudel pietà?
(Parte)
SCENA V
AGENORE, poi TAMIRI
AGENORE
Povera ninfa! Io ti compiango; e intendo
nella mia la tua pena. E pure Elisa
ha di me più valor. Perde il suo bene;
ed ha cor di vederlo. A tal cimento
la mia virtù non basta. Io da Tamiri
convien che fugga; e ritrovar non spero
alla mia debolezza altro ricorso. (In atto di partire)
TAMIRI
Agenore t'arresta.
AGENORE
(Oh dei! Soccorso).
TAMIRI
D'un regno debitrice (Con ironia)
ad amator sì degno
dunque è Tamiri?
AGENORE
Il debitore è il regno.
TAMIRI
Perché sì gran novella (Come sopra)
non recarmi tu stesso? Io dal tuo labbro più che da un foglio tuo l'avrei gradita.
AGENORE
Troppo mi parve ardita
quest'impresa o regina.
TAMIRI
Era men grande (Con risentimento)
che il cedermi ad Aminta.
AGENORE
È ver; ma forse
l'idea del dover mio
in faccia a te... Bella regina addio.
TAMIRI
Sentimi. Dove corri?
AGENORE
A ricordarmi
che sei la mia sovrana.
TAMIRI
Sol tua mercé. (Con ironia)
AGENORE
Ch'io d'esser teco eviti
chiede il rispetto mio.
TAMIRI
Tanto rispetto (Con isdegno)
è immaturo finor. Sarà più giusto
quando al tuo re la mano
porger m'avrai veduto.
AGENORE
Io nol vedrò.
TAMIRI
Che! Nol vedrai? Ti voglio (Con impero) presente alle mie nozze.
AGENORE
Ah no, perdona;
questo è l'ultimo addio.
TAMIRI
Senti. Ove vai?
AGENORE
Ove il ciel mi destina.
TAMIRI
E ubbidisci così la tua regina? (Come sopra)
AGENORE
Già senza me...
TAMIRI
No; senza te sarebbe
la mia sorte men bella.
AGENORE
E che pretendi?
TAMIRI
Che mi vegga felice (Con ironia)
il mio benefattore, e si compiaccia
dell'opra sua.
AGENORE
(Che tirannia!) Deh cangia
Tamiri per pietà...
TAMIRI
Prieghi non odo (Con impero)
né scuse accetto. Ubbidienza io voglio
da un suddito fedele.
AGENORE
(Oh dio!)
TAMIRI
M'udisti? (Come sopra)
AGENORE
Ubbidirò crudele.
TAMIRI
Se tu di me fai dono,
se vuoi che d'altri io sia,
perché la colpa è mia?
Perché son io crudel?
La mia dolcezza imita.
L'abbandonata io sono;
e non t'insulto ardita,
chiamandoti infedel.
(Parte)
SCENA VI
AGENORE solo
AGENORE
Misero cor! Credevi
d'aver tutte sofferte
le tirannie d'amore. Ah non è vero.
Ancor la più funesta
misero core a tollerar ti resta.
Sol può dir come si trova
un amante in questo stato
qualche amante sfortunato
che lo prova al par di me.
Un tormento è quel ch'io sento
più crudel d'ogni tormento.
È un tormento disperato
che soffribile non è.
(Parte)
SCENA VII
Parte dello spazio circondato dal gran portico del celebre tempio d’Ercole Tirio. Tutto il vasto recinto è riccamente adornato, per l’incoronazione del nuovo re di Sidone, e di vasi d’oro e di barbari tapeti e di festoni di verdure e di fiori che intorno alle numerose colonne artificiosamente s’avvolgono e tutte fra loro le intrecciano. Dal destro lato, molto innanzi, ricco ed elevato trono con due sedili, sopra de’ quali scettro e corona reale. Dal lato medesimo ma in distanza maggiore magnifico ingresso del tempio sudetto a cui s’ascende per ampia e superba scala. Fuori del portico alla destra veduta del faro e del porto di Sidone, guarnito di folte navi, alla sinistra della falange macedone disposta in ordinanza, a vista del trono. Concorso per tutto di cittadini e pastori.
Fra l’armonia strepitosa de’ militari stromenti esce ALESSANDRO, preceduto da’ capitani greci e seguito da’ nobili di Sidone. Poi TAMIRI, indi AGENORE
ALESSANDRO
Voi che fausti ognor donate
nuovi germi a' lauri miei,
secondate amici dei
anche i moti del mio cor.
Sempre un astro luminoso
sia per voi la gloria mia,
pur che sempre un astro sia
di benefico splendor.
Olà che più si tarda? Il sol tramonta;
perché il re non si vede?
Dov'è Tamiri?
TAMIRI
È d'Alessandro al piede.
ALESSANDRO
Sei tu la principessa?
TAMIRI
Son io.
AGENORE
Signor, non dubitarne; è dessa.
TAMIRI
Perdonare a' nemici
sanno gli eroi; ma sollevargli al trono
sanno sol gli Alessandri. Io dirti i moti signor non so che per te sento in petto.
Vincitor ti rispetto; eroe t'onoro;
t'amo benefattor; nume t'adoro.
ALESSANDRO
È gran premio dell'opra
render superbo un trono
di sì amabil regina.
TAMIRI
Ancor nol sono.
ALESSANDRO
Ma sol manca un istante.
TAMIRI
Odi. Agenore amante
la mia grandezza all'amor suo prepone;
se alla grandezza mia posporre io debba
un'anima sì fida,
esamini Alessandro e ne decida.
Quel che nel caso mio
Alessandro faria far voglio anch'io.
ALESSANDRO
E tu sapesti amando!... (Ad Agenore)
AGENORE
Odila; e vedi
se usurpar dessi al trono
un'anima sì bella.
ALESSANDRO
E tu sì grata (A Tamiri)
dunque ti senti a lui!...
TAMIRI
L'ascolta; e dimmi
se merita un castigo
tanta virtù.
AGENORE
Ma principessa or ora
lieta pur mi paresti
del nuzziale invito.
TAMIRI
No. Ma tu mi credesti
più ambiziosa che amante; io t'ho punito.
ALESSANDRO
Dei! Qual virtù! Qual fede!
SCENA VIII
ELISA e detti
ELISA
Ah giustizia signor, pietà, mercede!
ALESSANDRO
Chi sei? Che brami?
ELISA
Io sono Elisa. Imploro
d'Alessandro il soccorso
a pro d'un core ingiustamente oppresso.
ALESSANDRO
Contro chi mai?
ELISA
Contro Alessandro istesso.
ALESSANDRO
Che ti fece Alessandro?
ELISA
Egli m'invola
ogni mia pace, ogni mio ben; d'affanno
ei vuol vedermi estinta.
D'Aminta io vivo; ei mi rapisce Aminta.
ALESSANDRO
Aminta! E qual ragione
hai tu sopra di lui?
ELISA
Qual! Da bambina
ebbi il suo core in dono; e fino ad ora sempre quel core ho posseduto in pace.
È un ingiusto, è un rapace
chi ne dispon s'io non lo cedo; ed io
la vita cederò, non l'idol mio.
ALESSANDRO
Colui che il cor ti diè ninfa gentile
era Aminta il pastore; a te giammai
Abdolonimo il re non diede il core.
SCENA ULTIMA
AMINTA in abito pastorale seguito da pastorelli, che portano sopra due bacili le vesti reali, e detti
AMINTA
Signore io sono Aminta e son pastore.
ALESSANDRO
Come!
AMINTA
Le regie spoglie (Si depongono i bacili a’ piedi d’Alessandro)
ecco al tuo piè; con le mie lane intorno
alla mia greggia, alla mia pace io torno.
ALESSANDRO
E Tamiri non è...
AMINTA
Tamiri è degna
del cor d'un re; ma non è degna Elisa ch'io le manchi di fé. Pastor mi scelse, re non deggio lasciarla. Elisa e trono già che non vanno insieme, abbiasi il regno
chi ha di regnar talento;
purch'Elisa mi resti, io son contento.
Che un fido pastorello,
signor sia con tua pace,
più che un re senza fede esser mi piace.
AGENORE
Che ascolto!
ALESSANDRO
Ove son io!
ELISA
Agenore io tel dissi, Aminta è mio.
ALESSANDRO
Oh dei! Quando felici
tutti io render pretendo,
miseri ad onta mia tutti io vi rendo!
Ah non sia ver. Sì generosi amanti
non divida Alessandro. Eccoti Aminta la bella Elisa. Ecco Tamiri il tuo Agenore fedel. Voi di Sidone
or sarete i regnanti; e voi soggetti
non resterete. A fabbricarvi il trono
la mia fortuna impegno;
ed a tanta virtù non manca un regno.
TAMIRI, AGENORE A DUE
Oh grande!
AMINTA, ELISA A DUE
Oh giusto!
ALESSANDRO
Ah vegga alfin Sidone
coronato il suo re.
AMINTA
Ma in queste spoglie...
ALESSANDRO
In quelle spoglie a caso
qui non ti guida il cielo. Il ciel predice
del tuo regno felice
tutto per questa via forse il tenore.
Bella sorte d'un regno è il re pastore.
CORO
Dalla selva e dall'ovile
porti al soglio Aminta il piè.
Ma per noi non cangi stile;
sia pastore il nostro re.
FINE DEL DRAMMA
——————————-
LICENZA
Ah dell´aonio Coro,
Magnanimo Monarca,
Scusa l´error! Di te parlar non osa
La schiera rispettosa. Il suo periglio
Troppo conosce, ed é l´error consiglio.
Ma sa qual giorno é questo:
Ma sa ben quanto denno a dí sí lieto
Elba, Vistola, Senna, Inno, e Sebeto.
E chi iggnorar potrebbe
La sua felicitá? Chi non rammenta
Ch´oggi nasce un AUGUSTO, ed in AUGUSTO
Il maggior degli eroi? Tutti son gli altri
Oscuri innanzi a te: cede alle tue
La piú rara virtú: le glorie, i pregi
Vantin pur d´Alesandro i cigni ascrei:
Non é grande Alessandro ove tu sei.
La bella vostra Immago
Deh custodite o Dei
E conservate in lei
Di nostra etá l´onor.
Tornar da lidi eói
vegga, di luce adorni,
Mille di questi giorni
Il vostro imitator.
TUTTI
Ed accrescete a suoi
I nostri giorni ancor.
FINE
DER IM SCHÄFER VERBORGENE KÖNIG
(Pietro Metastasio) - Deutsche Übersetzung
DEUTSCH
dritte Handlung ————
Erster Auftritt
Der innere Theil von einer großen und angenehmen Grotte, welche in lebendigen Steinen von der Natur wunderlich gemacht ist: die sich durch das lebhafte Grün verschiedner Bäume, welche entweder von oben herab hangen, oder ganz herum winden, unterscheidet, und größstenteils damit bedecket ist: und von einer Quelle hellen Wassers erfrischet wird, welches im schieffen herablauffen sich bald verbirget, bald sehen lässt, und sich endlich gar verlieret. Die weiten Öffnungen, die die ganze Lage helle machen, lassen verschiedene angenehme und ungleiche Hügel von weitem sehn, und in einer kleinen Entfernung entdecket man etliche Soldaten Zelter, welche zu erkennen geben, dass dieses ein an dem Griechischen Lager nahe gelegener Ort sei.
Amynt allein
Amynt
O weh! Die Sonne sinkt. Die Zeit ist schon vorbei, die mir zu meinem schwer und grossem Überlegen Agenor eingeräumt. Bei einem jeden Blatt, das durch die Luft sich rühret, dünkt mich, er käme schon und hohlte den Bescheid. So lange als ich lebe bin ich kein einzigmahl in solcher Angst gewest. Elisa will, ich soll bedenken, wie zärtlich, wie getreu, wie groß sie mich geliebt. Agenor machet mich durch vielerlei Begriffe von lauter Ehre matt. Nun lauffe ich Gefahr entweder schlecht zu thun, wo nicht die Treu zu lassen, darüber wank, und zittre ich, und weiß doch keinen Schluß zu fassen. Heisst dies ein König sein? So köstlich lebet man im Purpur, und im Gold? Verdammt, verwünschte Tracht! Strafft oder lohnest du? So lang, als ich dich trage, ist mein Vergnügen hin, und fühle nichts als Plage. Da ich ein schlechtes Kleid… ich unglückseeliger! Agenor kommet schon. Was sag´ich nun zu ihm? Ich kann ihm weder folgen, noch kühnlich wiederstehn. Er hat mein ganzes Herz in allzuviel Gewalt. Er schilt mich, und ich muß ihn lieben: Ich ehr´ihn auf die größte Art, und er verursacht mir Betrüben. (er bedenket sich, und ist hernach entschlossen) Nein, nein, deswegen sei nur zwischen uns kein Streit.
Andrer Auftritt
Agenor, und der Vorige
Agenor
Treff´ich mein König, dich, noch unentschlossen an?
Amynt
Nein.
Agenor
Ist der Schluß gefasst?
Amynt
Ja.
Agenor
Und was wird gethan?
Amynt
Ich will die Schuldigkeit die mir gebeut, erfüllen.
Agenor
So ist es, Alexandern nun zu sehn, nicht wieder deinen Willen?
Amynt
Ich mache eben jetzt mich auf den Weg zu ihm.
Agenor
Du siehst wohl, daß der Thron, und die Elisa sich nicht zu einander schicken.
Amynt
Du hast vollkommen Recht.
Und der vergehet ein Verbrechen der gegen einen gütgen Held, der Kron und Scepter kann verschenken, sich noch zur Gegenwehre stellt.
Agenor
O glücklicher Amynt! Welch eine Gattin giebet der Himmel heute dir. Wenn sie ein König liebet, so ist sie es auch werth.
Amynt
Mein Freund, ich seh´es ein wie sehr ich glücklich bin. Es wird nicht nöthig sein, dass du mich lieben heißt. Ich liebe die, die mir gehöret, so, dass mich ohne sie die Lust zu dem regieren nicht bethöret.
Ich werde sie getreu verehren:
Nichts soll die reine Liebe stören,
Selbst die Besitzung macht sie neu.
Durch ein solch angenehm Verbinden,
Werd´ich das einzge Mittel finden,
Dass ich vergnügt und ruhig sei.
(gehet ab)
Dritter Auftritt
Agenor allein
Ihr Seufzer, die ihr mich so lange heimlich quält, entfliehet endlich dem Gefängnis des Herzens wo ihr steckt. Denn meine Tugend kämpft dawieder länger nicht. Der Ehre und der Treu ist jetzt genug gethan. Nun laß ich mich nicht stören: Der Liebe muß doch auch ein Augenblick gehören.
Tamiris, schönes Kind, o Himmel…
Vierter Auftritt
Elisa, und der Vorige
Elisa
Höre nur, Agenor, was man nicht für Fabeln sich erdenkt, das man mich martern will. Denn man hat ausgesprengt, daß heut Amynt die Hand der Treu an die Tamiris giebt. Und man verlangt, daß ich den Lügen noch Glauben geben soll. Nein, nein, Amyntens Herz, wenn ich es vergestalt der Unrteu fähig glaubte, das müsste lange nicht von mir so gut gekennet sein. Wer ist es aber denn, der bloss an anderer Missvergnügen so ein verdammt Vergnügen findt?
Agenor
Elisa, ach du daurest mich, glaub keinem Irrthum mehr. Kein Mensch betrüget dich.
Elisa
Und auch du selber noch kannst so leichtgläubig sein? Willst du auch dem Amynt so grosses Unrecht thun?
Agenor
Wüßt ich nur einen Weg, dass ich daran noch zweifeln könnte.
Elisa
Und so verliesse mich Amynt auf diese Art? Nein: dieses ist nicht wahr. Du lässt dich hintergehn. Wo, sag mir, hast du denn die schöne Zeitung her?
Agenor
Von ihm.
Elisa
Von ihm!
Agenor
Ja, ja, vom nämlichen Amynt.
Elisa
Wo?
Agenor
Hier.
Elisa
Wenn?
Agenor
Jetzo gleich.
Elisa
Was hat er denn gesaget?
Agenor
Er sagte, dass man sich des Alexanders Sinn nicht wiedersetzen soll, wenn man ein Reich von ihm erhält.
Elisa
Ihr grossen Götter! Wie! So giebt gewiß Amynt Tamiris seine Hand?
Agenor
Die Hand, und auch das Herz.
Elisa
Amynt, der könnte mich so grausam hintergehn!
Agenor
Elisa ändre doch auch gleichfalls deinen Sinn, und gieb dem Schicksal nach.
Elisa
Nein: Dies geschiehet nicht so lang ich lebend bin (heftig, aber weinend)
Ja: Alexander hofft vergebens, Tamiris wünscht umsonst: Er ist mein Bräutigam: Ich räume ihm, als Braut, Person und Herze ein: Ich hab´ihn als ein Kind geliebet: und kurz, Amynt muss meine sein.
Agenor
Dein Schmerz ist sehr gerecht, allein er hilft zu nichts. Wenn du willst klüglich handeln, so, glaub mir, tröste dich.
Elisa
Ich? Soll getröstet sein? Dies ist ein schöner Rath. Der eben so viel Witz, als leicht Erfüllung hat!
Agenor
Du wirst ihn doch erfülln, Um nur mir selber nach. Du kannst getröstet sein: Euch´ andrer Beispiel nur gebührend nachzuhangen.
Elisa
So fällt mir keine Lust zu der Nachahmung ein: Ich mag auch keinen Trost: Amynt ist mein Verlangen.
Agenor
Er ist ja nicht mehr dein; was richtest du nun aus mit aller Heftigkeit?
Elisa
Was ich ausrichten kann? Ich will um Mitleid, Lohn, und um Gerechtigkeit bei Alexandern, Menschen, und bei den Göttern flehn. Ich ruh nicht, bis Amynt vor allen Leuten zugesteht, dass er sein Herze mir geschenket: und wenn der grausame verlangt, dass dessen Abtretung an andere soll geschehen; so sterb ich vor Verdruß: und dieses soll er sehen.
Wann will mir nicht mehr Freiheit geben
Mit dem Amynt vereint zu leben!
Nein: dieses will die Liebe nicht:
Nein: dies ist nicht Elisens Pflicht:
Nein: ein so gar tyrannisch Herze
Kann nicht in meinem Schäfer sein.
Ein anders soll mein Liebstes rauben,
Und du willst mich doch ruhig glauben!
Schämst du dich nicht also zu denken?
Fällt dir kein besser Mitleid ein?
Fünfter Autritt
Agenor, hernach Tamiris
Agenor
Ja, ich beklage dich, du allzu gutes Herz: und seh in meiner deine Noth. Gleichwohl hat doch Elisa viel grössern Wut, als ich. Denn wenn sie den Amynt verlieret, so will sie ihn doch sehn. Zu einem solchen Kampf reicht meine Tugend nicht. Ich muß auf alle Art vor der Tamiris fliehn. Denn ich begreife nicht wie meiner Schwachheit sonst noch abzuhelfen sei. (er will fortgehen)
Tamiris
Agenor, warte doch.
Agenor
(Ihr Götter, steht mir bei!)
Tamiri
So soll Tamiris denn (höhnisch) so einem würdigen Verliebten vor ein ganz Reich verbunden sein?
Agenor
Das Riech selbst wird es tun.
Tamiris
Warum hast du denn mir so grosse Neuigkeit (wie vorhin) nicht selber überbracht? An einer Nachricht deines Munds ist mir doch jederzeit mehr als an deinem Brief gelegen.
Agenor
Dies schien, o Königin, vor mich allzu verwegen.
Tamiris
Mir scheint es weniger, als daß du dem Amynt (empfindlich) mich selber überlässt.
Agenor
Es ist wohl wahr: Allein in deiner Gegenwart kann leicht nach meinem Sinn die Schuldigkeit, die mir gebühret… Leb wohl, du schöne Königin.
Tamiris
Hör dich. Wo gehst du hin?
Agenor
Mir reiflicher zu überlegen. Dass du nun meine Fürstin bist.
Tamiris
Wem hab´ichs Dank als dir? (höhnisch)
Agenor
Die Ehrfurcht legt mir auf nicht mehr mit dir zu sein.
Tamiris
So viele Ehrfurcht ist (zornig) jetzt übel angebracht. Sie kann hernach geschehn, wenn du mich meine Hand dem Könige wirst reichen sehn.
Agenor
Dies seh ich nicht mit an.
Tamiri
Was! Du willst es nicht sehn? Ich will nun, dass du gegenwärtig (gebietend) bei der Vermählung seist.
Agenor
O nein, verzeihe mir: Dies wird der letzte Abschied sein.
Tamiris
Hör, und wo gehst du hin?
Agenor
Wo mich der Himmel hinbestimmet.
Tamiris
So folgst du deiner Königin? (wie oben)
Agenor
Es wird schon ohne mich…
Tamiris
Nein: es würd ohne dich mein Schicksal nicht so schöne sein.
Agenor
Und was verlangst du denn?
Tamiris
Dass mein Wohltäter mich (höhnisch) vollkommen glücklich sehn, und seines grossen Werks sich recht erfreuen soll.
Agenor
(Ist dies nicht Graumsamkeit!) Tamiris ändere doch aus Gütigkeit den Schluß…
Tamiris
Ich hör kein Bitten an. (gebietend)
Auch nicht Entschuldigung. Ich will gehorsam haben von dem, der sich bei mir vor Unterthan erklärt.
Agenor
(O Himmel!)
Tamiris
Hast du es gehöret? (wie oben)
Agenor
Barbarin, es sei dir gewährt.
Tamiris
Wenn du mich jemand andern schenkest
Und weiter nicht an mich gedenkest:
Weswegen ist die Schuld denn meine?
Wie glaubst du, dass ich grausam sei?
Sei so gelassen, als ich bin.
Du giebst mich ja von selbsten hin.
Hörst du mich aber auf dich schelten?
Klag ich denn über deine Treu?
(gehet ab)
Sechster Auftritt
Agenor allein
Armselges Herz! Ich glaubte schon, dass alle Tyrannen der Liebe nun überstanden sei. Ich seh das Gegenteil. Denn alles, was man nur kann grausames verbinden, sollst du, armseelges Herz aufs schärfste noch empfinden.
Von dergleichen herben Plagen
Kann niemand kein Wort nicht sagen,
Als wer so unglücklich lieber,
Wie es jetzo mir ergeht.
Denn was ich erdulden muss,
Ist ein nagender Verdruß,
Der aus übertriebnen Schmerzen,
Und Verwzeifelung entsteht.
Siebenter Auftritt
Ein Teil von dem Platze, welcher von dem grossem Schwibbogen von dem berühmten Tempel des Tyrischen Hercules umgeben ist. Dieser ganze weitläuftige Ort ist (zu der Krönung des neuen Königes von Sidon) mit goldnen Gefässen, fremden Tapeten und mit Festonen von Grünwerk und Blumen, welche sich um die zahlreichen Säulen winden, und sich künstlich in einander flechten, ausgezieret.
Auf der rechten Seite ganz vorne ist ein weiter und erhabner Thron mit zween Stühlen, worauf der Scepter, und die Königliche Krone liegen. Auf eben der Seite, aber weiter hinter, ist der prächtige Eingang in erwehnten Tempel, zu welchem man auf einer breiten und Kostbahren Treppe kommt.
Ausserhalb der Schwibboben auf der rechten Hand, siehet man den Leichthurm, und den Hafen von Sidon, in welchem sich viele Schiffe befinden: Auf der linken Seite stehet der Kern von dem Macedonischen Fuss Volk im Angesicht des Thrones in Parade. Über und über ist ein Zusammenlauf von Stadtleuten, und Schäfern.
Unter dem Klange einer militarischen Musik kommt Alexander heraus, welchem die griechischen Officiers vergehen, und die Sidonischen Edelleute folgen. Hernach kommt Tamiris, darauf Agenor.
Alexander
Ihr Götter, die ihr mir zu Ehren
stets meine Lorbeern sucht zu mehren,
steht mir doch auch aus eurer Gnade
Den Regungen des Herzens bei.
Laßt meinen Ruhm euch doch für allen
Als einen hellen Glanz gefallen:
Damit er immer ein Gestirne
Von Gütigkeit und Wohlthun sei.
Und was verzögert man? Der Tag ist bald vorbei: Wo muss der König bleiben müssen? Wo man Tamiris sein?
Tamiris
Zu Alexanders Füssen.
Alexander
Seh ich an dir denn die Prinzessin?
Tamiri
Ja. Ich bin es.
Agenor
Zweifle nicht: sie ist hier selber da.
Tamiris
Den Feinden zu verzeihn weiß meist ein jeder Held: Allein sei auf den Thron zu sehen weiß Alexander nur. Ich kann dir nicht entdecken, was sich vor Regungen vor dich in meiner Brust erwecken. Ich fürchte dich als Überwinder: ich ehr dich, wie man Helden kann: Ich lieb dich deines Wohlthuns wegen: Als einen Gott Beth ich dich an.
Alexander
Man ist sehr schön belohnt, wenn man die Grösse eines Throns mit einer Königin, wie du bist, kann vergnügen.
Tamiris
Ich habe ihn noch nicht bestiegen.
Alexander
Es fehlet nur noch wenig Zeit.
Tamiris
Hör nur. Agenors Redlichkeit zieht meiner Grösse Ruhm der eignen Liebe vor: ob ich nun so ein Herz der Grösse vorzuziehn mit Fug und Recht mich kann entbrechen: das sehe Alexander ein, derselbe soll darüber sprechen: Was Alexander würd´ in solchem Falle thun, das sei auch mein Entschluß, haben laß ichs beruhn.
Alexander
Und du konntst, da du liebst… (zum Agenor)
Agenor
Hör sie nur an: und sieh ob man so eine schöne Seele dem Thron entziehen soll.
Alexander
(zu Tamiris)
Und du befindest dich so dankbar gegen ihn!…
Tamiris
Vernimm ihn nur, und sprich ob eine solche Tugend wohl Züchtigung verdient.
Agenor
Prinzessin, aber doch nur vor sehr kurzer Zeit, schienst du mir über das dir vorgeschlagene Vermählen von ganzem Herzen froh.
Tamiris
Nein. Aber weil du glaubst, als ob ich Ehrsucht mehr als Treu ergeben wär: So straft ich dich nur so.
Alexander
Ihr Götter! Was ist dies für Tugend! Was für Treu!
Achter Auftritt
Elisa und die vorigen
Elisa
Ach Herr, verschaffe Recht, mach daß ich ruhig sei.
Alexander
Wer bist, und was verlangest du?
Elisa
Ich bin Elisa, und verlange vom Alexander Schutz vor ein bedrängtes Herz, das man mit Unrecht will aus allerschärfste plagen.
Alexander
Und wer beleidigt dich?
Elisa
Das wird dir Alexander sagen.
Alexander
Was thut dir Alexander denn?
Elisa
Ach! Er beraubet mich von aller meiner Ruh, von meinem einzgen Gut, er will so gar, daß ich soll vor Vedruß erblaßen. Ich leb allein in dem Amynt, er will mir den Amynt nicht lassen.
Alexander
Amynten! Und was für ein Recht hast du auf selben denn?
Elisa
Was für ein Recht? Gar viel. Ich habe als ein Kind sein Herze schon gehabt, und hab es bishierher in Fried und Ruh besessen. Der ist sehr ungerecht und Räubern gleich vermessen, der ohn dass ich es will, dasselbige verschenkt: Weil mein Herz an den Tod doch kein Abtreten denkt.
Alexander
Irr dich nicht, gutes Kind, es war Amynt der Schäfer nicht Abdolonimus der König, welcher dir vielleicht vor langer Zeit das Herz einmal versprach.
Sechster Auftritt
Amynt in Schäfer Kleidung, welchen andere Schäfer folgen, die auf zwei Becken die königlichen Kleider tragen, und die vorigen.
Amynt
Herr, ich bin noch Amynt, und Schäfer vor wie nach.
Alexander
Wie!
Amynt
Ja. Hier leg ich dir die königlichen Kleider (die Becken mit den Kleidern werden zu Alexanders Füssen gelegt). Zu deinen Füssen hin, und kehr im Schäfer Staat zu meiner lieben Heerde wieder, wo selbst mein Herze Ruhe hat.
Alexander
So ist Tamiris nicht…
Amynta
Tamiris ist das Herz des größten Königs werth: Elisa aber hat es nicht verdient, dass ich der Untreu Schluß soll fassen. Als Schäfer hat sie mich erwählt, ich kann sie nicht als König lassen.
Elisa und der Thron solln nicht zusammen gehn; So bleib das Reich vor die, so sich darauf verstehn. Denn glaube mir nur, dass ein Schäfer der getreu, (Herr lass dich dieses nicht befremden?) mir lieber als ein großer König ohne alle Treu und Glauben sei.
Agenor
Was ist dies!
Alexander
Was hab ich gehöret!
Elisa
Agenor, hab´ichs nicht gesagt, dass mein Amynt mir zugehöret.
Alexander
Ihr Götter! Da mein Wunsch begehrt daß euch hier allerseits das Glück beständig lache, geh ich, dass ich zu meinen Schimpf euch alle unglückseelig mache. Nein dies soll nicht geschehn. So treue Liebe trennt ein Alexander nicht. Amynt, ich gebe dir Elisen hier zur Braut. Agenor soll nunmehr Tamiris eigen sein. Ihr ersten, steiget jetzt auf Sidons Königs Thron: Ihr andern sollet auch nicht mehr Vasallen sein. Ich wende mein ganz Glück mit Freuden dazu an auch euch ein Reich zu geben: Denn solche Tugend kann sich leicht zum Thron erheben.
Tamiris, Agenor
Wie groß!
Elisa, Amynt
O wie gerecht!
Alexander
Nun soll auch Sidon seinen König den Augenblick gekrönet sehn.
Amynt
Allein dies schlechte Kleid…
Alexander
Dies Kleid legt nicht umsonst dir jetzt der Himmel an. Er will dein glücklich Reich auf diese Art vielleicht im voraus prophezein. Die Könige sind stehst die besten, die immer gute Schäfer sein.
Der Chor
Steig von dem Wald, und von der Hürde
Amynt, nun zu der Königs Würde.
Nur bleib uns deinem Volk, getreu,
Daß stets der König Schäfer sei.
Ende
——————————-
ABSCHIED
Großmüthigster Monarch,
Verzeih dem Musen Chor,
Wen es geirret hat. Die Ehrfurchts volle Schaar
Magt sich nicht Herr, von Dir zu sprechen:
Sie kennet die Gefahr, und die Gefahr giebt Rath,
Sie kennet aber auch den heutgen grossen Tag,
und weiß wie grosse Ruh den solchen frohen Stunden
Der Elb und Weichsel Strohm an selbigem gefunden.
Wer wüsste denn auch nicht
Wie groß dies Glücke sei? Wer ists, der nicht bedenckt,
Daß heute ein August, in Ihm der größte Held
Das Licht der Welt erblickt. Die andern gegen dir
Verlieren ihren Glanz: die seltenste der Tugend
Giebt Deinen gerne nach. Laß Alexanders Ruhm
Von dem geschicksten Schwan besingen:
Es kann kein Alexander sich zum Grad von Deiner Grösse schwingen.
Ihr grossen Götter, ach bewachet
den, der sich euch so ähnlich machet,
Erhaltet auch an ihm beständig
Die grösste Ehre unserer Zeit.
Gebt, daß er diesen frohen Tag
Noch Vielmahl wiedersehen mag:
Er weiht sich euch und unsere Wünsche
Sind gleichfalls euch vor ihn geweiht.
Alle
Vermehrt durch unsere Seine Tage
Bis in die späte Ewigkeit.
ENDE
KRÓL PASTERZ
(Pietro Metastasio) - Polskie tłumaczenie
POLSKI
Akt trzeci
————
SCENA I
Część wnętrzna wielkiej i rozkosznej groty, która dziwacznie w całkowitej opoce uformowała natura. Ozdobiona zielonością roźlicznych drzewek, już kształtnie po ścianach wijących się, już z góry wiszących. Strumyk przezroczystej wody z góry spadający (który różnemi pomiędzy kamienie bieżąc zakrętami, raz kryje się, drugi raz ukazuje, nareszcie niknie) rozwesela te mieksce. Obszerne rospadliny wpuszczają tam dosyć światła, i ukazują widok różnych wesołych pagórków w odległości, nieco bliżej niektóre namioty wojskowe, z czego poznaje się iż to miejsce bilskie jest obozu Greckiego.
Aminta sam
Aminta
Niestety! Już słońce na zachodzie. Już czas upłynął moim wątpliwym od Angenora namysłom pozwolony. Na każdej od wiatru galązki ruszenie, zdaje mi się, że on powraca, i do rezolucji i mnie przymusza. Jak żyję, nie byłem nigdy w tak wielkim kłopocie. (uśiada) Eliza chce, żebym na jej słodką, długą. Wspaniałą miłość pamiętał. Agenor mnie tysiącem honorów wyobrażeniem uciska, a ja w bojaźni pokazania się podłym, lub niewiernym drżę, chcieję się, troszczę j, co mam czynić, nie wiem. I tóż to jest za królowanie? Jeszcze się to żyje w purpurze, i złocie! Nędna odzieżo! nadgrodą, czy bardziej ukaraniem ty jesteś? Od czasu, jak tylko cię na siebie wdziałem, nie znam dobra. Póki w ubogiej wełnie… Ach ja nieszczęśliwy! Już idzie Agenor, co mu powiem? O Boże! (wstaje) Usłuchać go nie mogę, sprzeciwić się nie umiem. Zbyt wielką ma władzę nad sercem moim: strofuje mnie, ja go kocham. Martwi, ja go szanuje. Ach! Raczej (myśli potym rezolwowany) z nim spotkania uniknę.
SCENA II
Agenor i ten sam
Agenor
Jużeś się namyślił, mój królu?
Aminta
Już.
Agenor
Obrałeś?
Aminta
Tak jest
Agenor
Cóż?
Aminta
Gotów jestem wypełnić powinność moją.
Agenor
To już się nie będziesz ociągał iść do Alexandra?
Aminta
I owszem właśnie do niego idę.
Agenor
Wszakże sam widzisz, że Eliza i tron zgodzić się nie mogą.
Aminta
Prawda. Ani należy się sprzeciwiać chęci bohatera, od którego się królestwo odbiera.
Agenor
O szczęśliwy Aminto! O jakąć towarzyszkę przeznaczą nieba! Kochaj ją, warta jest miłości króla.
Aminta
Poznaję, przyjacielu, całą mą szczęśliwość. Nie mów, żebym kochał oblubienicę moją. Już ją kocham miłością tak natężoną, że bez jej towarzystwa wzgardziłbym koronę.
Póki tylko życia stanie,
Ona będzie me kochanie,
Będę jej wiernym do zgonu.
Żyć z tak lubym przyjacielem,
Rozkoszą jest i weselem,
Inaczej nie chciałbym tronu.
(odchodzi).
SCENA III
Agenor sam
Wynidźcie na koniec, wynidźcie zatrzymane żale z więzienia serca. Więcej już nie ma z czym walczyć moja cnota. Wierności, honorowi stało się zadosyć, niech też miłość ma przynajmniej moment jaki… o Boże!
Piękna Tamiro! O Boże!
SCENA IV
Eliza i ten sam
Eliza
Słuchaj, Agenorze, jakie dla umartwienia mnie wynajdują się głupstwa. Rozsiano wieści, że Aminta dziś da rękę Tamirze, i chcą, żebym ja uwierzyła kłamstwu temu. Mniej by mi potrzeba znać serce Aminty, żebym go uznać mogła zdolnym tak wielkiej zdrady. Ale kto br to był, co w umartwieniu cudzym tak złośliwej dla siebie szuka rozkoszy?
Agenor
Moja Elizo kochana! Wynidź z błędu, nikt cię nie zwodzi.
Eliza
I ty także, Agenorze, jesteś lekkowiernym? Miałżebyś i ty uczynić tak wielką krzywdę Amincie?
Agenor
Ja nie wiem, jakim sposobem mógłbym o tym wątpić.
Eliza
Więc mnie opuszcza Aminta? Ach nie! Być nie może. Dłeś się oszukać, Agenorze. Zkądże cię ta szlachetna doszła nowina?
Agenor
Od niego.
Eliza
Od niego?
Agenor
Tak jest, od samego Aminty.
Eliza
Gdzie?
Agenor
Tu na tym miejscu.
ELISA
Gdy?
AGENOR
Już teraz.
Eliza
I mówił?
Agenor
Mówił, że nie powinien sprzeciwić się woli Alexandra, kto od niego królestwo bierze.
Eliza
Święci Bogowie! nieba! jako! Tamirze da rękę Aminta?
Agenor
Rękę i serce.
Eliza
Żeby mnie Aminta miał tak szkaradnie zdradzać?
Agenor
Ach! odmnień, Elizo, odmień i ty myśli, ustąp przeznaczenia.
Eliza
Nieprawda: nigdy to być nie może. Niech się tego Alexander nie spodziewa, niech się uspokoi Tamira. Ja żona jęgo będę, a on moim mężem. W dzieciństwie wszczęte miłość wiecznie poprzysiężem. (z żywnością, ale razem płacząc).
Agenor
Sprawiedliwe, piękna Nimfo, ale niepotrzebne są twoje żale. Jeżeli masz rozum, wierz mi i uspokój się.
Eliza
Ja mam się uspokoić? Dowcipna rada, zbyt łatwa do wykonania! (z przedrzwiwaniem).
Agenor
Wykonasz ją, kiedy wzor ze mnie brać zechcesz, możesz się uspokoić. Przykład mój powinien cię przekonać.
Eliza
Ja nie chcę naśladować ciebie. Nie chcę się uspokoić. Ja chcę mego Aminty.
Agenor
Ale kiedy on już przestał być twoim, co przez te zapędy możesz dokazać?
Eliza
Co mogę dokazać? Alexandra, ludzi, bogów chcę prosić o litość, o nadgrodę, o sprawiedliwość. Chce, żeby Aminta wyznał przed światem, że mi serce swoje przyrzekł.
I chcę, jeśli okrutny pretenduje innej, umrzeć z smutku, niech tyran widzi śmierć niewinnej.
Ja mam zostać oddaloną
Od tego, co kocham z duszy?
Miłość jesz za moją stroną!
Niebo się za mną obruszy!
Ani też Bogowie dali
Amincie serce ze stali.
Dobro, które miałam w zysku,
Żeby inna pochwyciła?
A ja w tak ciężkim ucisku
Żebym się uspokoiła?
Srogiej używasz litości,
Którą mnie wzbudzasz do złości.
(odchodzi).
SCENA V
Agenor, potym Tamira
Agenor
Biedna Nimfo! Ja mam litość nad tobą i w utrapieniu twoim moje własne widzę. Wszelako Eliza ma więcej, niż ja męstwa. Traci kochanka, przecież może się z nim widzieć. Moja zaś cnota nie dokaże tyle. Ja muszę unikać Tamiry, i tylko w ucieczce szukam dla mojej słabości schronienia.
Tamira
Agenorze, zaczekaj.
Agenor
(Bogowie! Ratujcie mnie.) (chce odejść)
Tamira
Tak, zacnemu to amantowi tron winna Tamira! (z porzedrzwiwaniem)
Agenor
Tron tobie jest winny.
Tamira
Czemużeś sam tak wielkiej mi nie przyniósł nowiny? (z porzedrzwiwaniem)
Milejbym ją była przyjęła z ust twoich, niżeli z biletu.
Agenor
Nazbyt śmiały zdawał mi się być, Pani, krok taki.
Tamira
Mniej śmiały, (z urazą) nieżeli mnie ustąpić Amincie!
Agenor
Prawda. Ale podobno wyobrażenie powinności mojej stanąwszy przed tobą… Piękna królowo! Bądź zdrowa.
Tamira
Słuchaj, dokąd idziesz?
Agenor
Odę rozpamiętywać, że jesteś królową moją.
Tamira
Jestem nią z twojej łaski. (z porzedrzwiwaniem)
Agenor
Respekt wyciąga, żebym cię unikał.
Tamira
Nie czas jeszcze (z gniewem) tak wielkiego używać respektu. Sprawiedliwej to uczynisz, kiedy królowi twemu oddam rękę.
Agenor
Ja na to zapwnie patrzać nie będę.
Tamira
Jako? Nie będziesz na to patrzeć? Ja chcę koniecznie, (z żywnością) żebyś na ślubie moim był przytomny.
Agenor
Ach nie! wybacz, królowa, ostatni to już raz cię widzę.
Tamira
Słuchaj. Dokąd idziesz?
Agenor
Gdzie mnie wyroki poniosą.
Tamira
I takżeś to posłuszny twojej królowy? (z żwawością)
Agenor
Już bezemnie…
Tamira
Bez ciebie nie wydałby się los mój tak piękny…
Agenor
Czegoż chcesz?
Tamira
Chcę, żeby dobrodziej mój patrzał na uszczęśliwienie moje, i cieszył się z dzieła swego.
Agenor
(Co za udręczenie!) Eh! Odmień, Tamiro, przez litość nad…
Tamira
Próźb niesłucham, (z żwawością) ekskuzy nie przyjmuję. Posłuszeństwa tylko chcę od poddanego.
Agenor
(O Boże!)
Tamira
Słyszałeś? (z żwawością)
Agenor
Będęć posłuszny, okrutna!
Tamira
Kiedy się mnie sam pozbywasz,
Gdy chcesz, żeby mnie wziął inny,
Za coż ty masz być niewinny,
A mnie okrutną nazywasz?
Bierz przykład z mej łagodności,
Jestem opuszczona cale,
Przecież się na cię nie żalę.
Ni wyrzucamć niewierności.
(odchodzi)
SCENA VI
Agenor sam
Nędzne serce! rozumiesz, żeś już wszytskie poniosło okrucieństwa miłości? Nie prawda: Jeszcze najokropniejsze udręczenia, zostająć, biedne serce, do znoszenia.
Sam tylko zna me katowanie,
Które w tym ponoszę stanie,
Ten co doznał ze mną równie,
Co jest fatalne kochanie!
Boleść, któram jest zraniony,
Srogą w mnie wzbudza trwogę,
widzę, że jestem zginiony,
Ciężkich ciosów znieść nie mogę.
(odchodzi)
SCENA VII
Część placu otoczona krużgaukami sławnego kościoła Tyryjskiego Herkulesa.
Cała rozległa zagroda jest bogato ozdobiona na koronację nowego króla Sydonu, a także wazony ze złotych i barbarzyńskich dywanów oraz festony warzyw i kwiatów, które są sztucznie owinięte wokół licznych kolumn i wszystkie się przeplatają. Z prawej strony daleko na wprost bogaty i podwyższony tron z dwoma siedziskami, nad którym berło i korona królewska. Z tej samej strony, ale w większej odległości, znajduje się wspaniałe wejście do wspomnianej świątyni, do którego prowadzi się szerokimi i wspaniałymi schodami. Na zewnątrz portyku po prawej widok latarni morskiej i portu Sydonu, ozdobionego grubymi statkami, po lewej falanga macedońska ułożona w porządku, z widokiem na tron. Rywalizacja dla wszystkich obywateli i duszpasterzy.
Alexander w licznej assystencji wodzów Greckich, i szlachty Sydońskiej, potym Tamira i Agenor.
Alexander
Wy, co raczycie latoroślmi zdobić
Co raz nowemi laur na mojej głowie
Raczcie do cnoty, łaskawi Bogowie,
Duszę i serce moje przysposobić.
Niech waszej chwały staje się zamiarem,
Ta chwała, która zyskuję dla siebie,
Niech jasność moja świeci wam na niebie,
By tylko była waszej łaski darem.
Eh! Na coż się ociągam? Już słońce zachodzi, dla czego nie widać króla? Gdzie Tamira?
Tamira
U nóg Alexandra.
Alexander
Ty jesteś królewną?
Tamira
Jestem ja.
Agenor
Wątpić nie trzeba. Ona jest.
Tamira
Nieprzyjaciołom przepuszczać umieją bohatyrowie. Ale ich na tron podnosić tylko samego Alexandra jest zaszczyt. Jać nie potrafię wyrazić, Panie, czego dla siebie doznaję w sercu moim.
Szanuję cię zwycięzcę, czczę Bóstwo, dobrodzieja lubię. Który mi tron prowracasz w mej ostatniej zgubie.
Alexander
Wielka mi jest nadgrodą uczynić tron pyszny z tak pięknej królowy.
Tamira
Jeszcze nie jestem królową.
Alexander
Ale nią będziesz za moment jeden.
Tamira
Słuchaj. Agenor kochanek, moją wielkość nad swoją miłość przekłada, czyli ja mogę wielkość moją przekładać nad tak wierną duszę? Zważ Alexandrze, i rozsądź. A coby Alexander w razie podobnym uczynił, kiedy ja czynię, proszę, abyś mnie nie winił.
Alexander
I ty mogłżeś kochając… (do Agenora)
Agenor
Słuchaj, Panie, i uważ czy należałoż tron ukrzywdzać, tak wspaniałą uzurując duszę?
Alexander
Ty więc zak wielką dla niego czujesz wdzięczność, że…
Tamira
Sam uznaj, jeżeli taka cnota ukarania warta.
Agenor
Księżniczko! Niedawno byłaś kondtenta z ofiarowanego zamęścia.
Tamira
Nie prawda. Ale, że mnie sądziłeś bardziej ambitną, niż kochającą, za tom cię ukarałam
Alexander
Bogowie! Co za cnota! Co za wierność!
SCENA VIII
Eliza i ciź sami
Eliza
Panie! Mniej litość nade mną uczyń sprawiedliwość.
Alexandrer
Któż jesteś? Czego żądasz?
Eliza
Jestem Eliza. Zebrzę u Alexandra wsparcia za sercem niesłusznie uciemiężonym.
Alexander
Przeciw komu?
Eliza
Przeciw samemu Alexandrowi.
Alexander
Coż ci uczyniła Alexander?
Eliza
Bierze mi spokojność, i całe dobro moje. Z smutku ledwiem żywa: Aminta jest mym życiem, on mi go porywa.
Alexander
Aminta? A ty jakie masz do niego prawo?
Eliza
Jakie? Od dzieciństwa miałam oddane sobie jego serce, i te serce dotychczas spokojnie dzierżałam. Niesprawiedliwy, okrutny jest, kto by nim chciał rozrządzać, gdy na to Eliza nie przystanie. Ja zaś ustąpię życie, ale nie kochanie.
Alexander
Ten, co ci dał serce, szlachetna Nimfo, był Aminta pasterz. Ale Adonim król żadnym ci go nigdy nie dodał przymierzem.
SCENA OSTATNIA
Aminta w sukni pasterskiej z pasterzami, którzy na dwóch tacach niosą odzienia królewskie i ciź sami.
Aminta
Panie, jestem Aminta, jestem i pasterzem.
Alexander
Co widzę?
Aminta
Króleweskie odzienia (składają tace) u nog twoich złożywszy, powracam, jak widzisz odziany, do mej chaty spokojnej do trzody kochanej.
Alexander
Alboż Tamira nie jest…
Aminta
Godna jest serca króla, ale Eliza nie zasłużyła na to, abym ją zdradzał. Ona mnie obrała, gdy byłem pasterzem. Jam królem zostawszy opuszczać ją nie powinien. A gdy Elizę połączyć nie można z tronem, nechaj sobie króluje, kto pragnie królować, ja będę się Elizą moją kontentować. Bo większe w pasterzu wiernym, (daruj mi to Panie) niż w królu, a bez wiary mam upodobanie.
Alexander
Co słyszę!
Agenor
Gdzież jestem?
Eliza
Agenorze! Nie mówiłam ci, że mój Aminta jest wierny?
Alexander
O Bogowie! Kiedy wszystkich pragnę uszcęśliwić, wszystkich mimo chęci mojej nieszczęśliwemi czynię. Ach! Być to nie może, aby tak wspaniałych Amantów rozłączył Alexander. Oto ci, Aminto, piękna Eliza twoja. Oto masz, Tamiro, twego Agenora wiernego, wy teraz (do Aminty i do Elizy) będziecie królować nad Sydoną. Was nie zostawię poddanemi, że dla was tron urządzę, stawię moje męstwo, a dla tak wielkiej cnoty znajdzie się królestwo.
Tamira-Agenor
O wielki
Aminta-Eliza
O sprawiedliwy.
Alexander
Niechże już Sydona ukoronowanego widzi swego króla.
Aminta
Ale w tym odzieniu…
Alexander
W tym cię tu odzieniu przypadkiem nie prowadzi niebo.
Może przez to królestwa twego cała szczęśliwość niebo przepowiada:
Szczęśliwe państwo, które król pasterz posiada.
CHÓR
Z lasu i owczarni
przynieś stopę do tronu Aminta.
Ale dla nas nie zmieniasz stylu;
niech nasz król będzie pasterzem.
KONIEC
——————————-
LICENCJA
Ach chóru muz,
Wielkoduszny Monarcho,
Przepraszamy za błąd! Nie ośmiela się o tobie mówić
grupa pełna szacunku. Jego niebezpieczeństwo
Wie dosyć, a to daje jej rady.
Ale wie też, jaki to dzień:
On bardzo dobrze wie, jak bardzo wdzięczają tego dniu szczęśliwym,
Łaba, Wisła, Sekwana, Inno i Sebeto.
A kto mógłby zignorować?
Jego szczęście? Kto nie pamięta
Dziś rodzi się AUGUST, a w AUGUSCIE największy z bohaterów? Wszyscy pzrestwają lściąć przed tobą:
Najrzadsza cnota daję się tobie: Pozwól aby chwalę Alexandra utalentniony łabędzi zaśpiewał:
Alexander nie jest świetny tam, gdzie jesteś.
Twoją piękną postać
Proszę strażcie Bogowie
I trzymajcie w niej
Zaszczyt naszego wieku.
Niech zobaczymy z brzegów muz
powracając ozdobione światłem,
Tysiąc tych dni
dla waszego naśladowca.
WSZYSCY
I zwiększcie do swoich
Nasze dni wciąż.
KONIEC
musik
Richter
Beim Klicken des Titels erscheint ein PDF.